Międzynarodowa Grupa Robocza - Europa na wschód od Łaby w średniowieczu

Średniowiecze na wschód od Łaby

Sclavania,amplissima Germaniae provintia pisał w końcu XI w. Adam z Bremy, i określił tę Sclavinię jako frugibus opulentissima. Przynajmniej dla nauk humanistycznych historycznychi studiów nad kulturą Europa na wschód od Łaby stanowiła żyzną glebę. Specyfika tego regionu z wielu względów budziła i wciąż będzie budzić fascynację badaczy/ek różnych dyscyplin. Stąd płyną inspiracje do studiów interdyscyplinarnych i innowacji metodologicznych, ale niestety również do instrumentalizacji i ideologizacji.

Omawiany region był w tradycji Jenő Szűcsa1 rozumiany jako obszar o wspólnych cechach strukturalnych, społecznych i kulturowych. Nowe możliwości przybliżenia nacechowanego wymianą kulturalną regionu, zalecane przez Moritza Csáky´ego2 dla epoki nowożytnej, wysuwają się więc na pierwszy plan.

Interdyscyplinarna grupa robocza

Sukces międzynarodowych wystaw ostatnich lat jak również podejmowane ponad granicami projekty badawcze potwierdzają nowe zainteresowanie środkową i środkowowschodnią Europą jako jednością kulturową o silnych historycznych korzeniach. Nie do przeoczenia jest tu zbieżność z obecną sytuacją − rozszerzeniem Unii Europejskiej i budowaniem nowej europejskiej tożsamości. Wymiana naukowa między poszczególnymi krajami może prowadzić do nowych paradygmatów i podważenia przestarzałych koncepcji. Jednak splot współczesnego i średniowiecznego postrzegania świata oraz rozproszenie badań między liczne narodowe i regionalne instytuty utrudnia często młodym badaczom/kom przybliżenie tego historycznego regionu. Aby ułatwić im dostęp do niespodziewanych i pasjonujących zagadnień, grupa badawcza wydaje się niezbędna.

W tej sytuacji grupa robocza Gentes trans Albiam stawia sobie za cel wspieranie komunikacji, wymiany i współpracy między badaczami/kami. Tematyka dotyczyć będzie w pierwszym rzędzie gentes między Łabą, Bałtykiem i Dunajem, jak również ich stosunki ze Wschodem i Zachodem we wczesnym, pełnym i późnym średniowieczu. Konkretnie grupa robocza będzie przyczyniać się do powstawania sieci kontaktów poprzez stronę internetową z wizytówkami członków oraz różnorodnymi informacjami dotyczącymi tej tematyki, z drugiej strony zaś poprzez coroczne spotkania. Gentes trans Albiam to propozycja skierowana przede wszystkim do młodych naukowców. Poprzez szczególne uwzględnienie młodych badaczy będzie usiłowała wypełnić poszerzającą się lukę między zinstytucjonalizowanymi, specjalistycznymi zespołami badawczymi a oferowanymi przez uniwersytety możliwościami kształcenia.

Spotkania GTA

Pierwsze spotkanie grupy roboczej Gentes trans Albiam już się odbyło (szczegóły na lewej szpalcie tej strony). Na spotkaniu będzie poruszony konkretny temat, naŚwietlony wybranymi referatami. Zgodnie z konwencją spotkania roboczego obok przedstawienia własnych studiów ma być tam miejsce na dyskusję o problemach badawczych i wszelkiego rodzaju trudnoŚciach, w sposób otwarty i wolny od z góry przyjętych ograniczeń. W ten sposób imprezy Gentes trans Albiam biorą w rachubę wymianę interdyscyplinarną na bazie wspólnej dyskusji i wielostrony wgląd w specyfikę różnych dziedzin.

Spotkania GTA odbywają się według wspólnego wzorca. Liczba uczestników nie przekracza 20, aby zapewnić kolegialną atmosferę i aby móc wąsko zakreŚlić temat. Referaty koncentrują się wokół wspólnej problematyki i wspólnej postawy teoretycznej. Celem jest zbadanie w ten sposób historycznego fenomenu na jednej podstawie, która umożliwi dostrzeżenie i przedyskutowanie porównań, związków i różnic Średniowiecznych społeczeństw. Szczególną uwagę przywiązuje się do wyjaŚnienia naukowych paradygmatów, zrozumieniu historiograficznych tradycji i form interdyscyplinarnej współpracy.

Aby ułatwić międzynarodową wymianę, zazwyczaj prosi się referantów/tki o uprzednie dostarczenie streszczeń ich wystąpień. Tyle samo czasu przeznacza się na referaty i na dyskusję. Wreszcie wystąpienia są publikowane w formie artykułów, stanowiących referaty przeredagowane na podstawie wyników dyskusji i składających się na tom pokonferencyjny.

Grupa Facebook

Od 2009 r. grupa robocza dysponuje poza tym forum dla interaktywnej wymiany informacji w formie grupy Facebook (www.facebook.com).

Tłumaczenie: Dr. Marek Słoń

Zainteresowanych prosimy o kontakt z pani Anne Klammt i panem Sébastienem Rossignol.

 

Anne Klammt M.A.
Georg-August-Universität Göttingen
Seminar für Ur- und Frühgeschichte
aklammtatgwdg.de
 
dr. Sébastien Rossignol
York University
Department of History
rossignoatyorku.ca

1. Jenö Szücs, Die drei historischen Regionen Europas, Frankfurt/Main, 1990.
2. Moritz Csáky, Kultur - Identität - Differenz. Wien und Zentraleuropa in der Moderne, Innsbruck, 2004.